Ὁμάδες πού προέρχονται ἀπό τήν Ρωσική Ἐκκλησία τῆς Διασποράς (ΡΟΕΔ)

Απόσπασμα εκτενούς μελέτης του καθηγητή Αντωνίου Μάρκου. Για τη ΡΟΕΔ παρακαλώ δείτε ολίγα και εδώ. Η ιστοσελίδα του βασικού κορμού της ΡΟΕΔ (ROCOR) είναι εδώ.

 

Σήμερα, μετά ἀπό παλινδρομήσεις, ἀνακατατάξεις, καθαιρέσεις καί διαφοροποιήσεις, καθώς καί μετά τήν ἕνωση τῆς ὑπό τόν Μητροπ. Λαύρο ΡΟΕΔ μέ τό Πατριαρχεῖο Μόσχας, ὑπάρχουν στή Ρωσία τά ἀκόλουθα - ἐκτός Πατριαρχείου Μόσχας - ἐκκλησιαστικά σχήματα, τά ὁποῖα ἀπαρτίζονται ὄχι μόνον ἀπό Κληρικούς καί πιστούς πού προέρχονται ἀπό τήν Ἐκκλησία Κατακομβῶν, ἀλλά καί ἀπό συντηρητικούς καί ἀντιφρονοῦντες πρός τήν γραμμή τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, καθώς καί ἀπό καθηρημένους γιά διαφόρους λόγους ἀπ’ αὐτό, ἀκόμη καί ἠθικούς. Σημειώνω, ὅτι τά στοιχεῖα μπορεῖ νά ἔχουν ἀλλάξει, διότι οἱ ἀνακατατάξεις στίς ὁμάδες αὐτές εἶναι συνεχεῖς.

1. Ὁμάδες πού προέρχονται ἀπό τήν ΡΟΕΔ

α. Ὁμάδα τοῦ Μητροπολίτου Βιταλίου

Διέθετε τρεῖς Ἐπισκόπους καί 35 περίπου Ἱερεῖς, μέ περίπου ἰσάριθμο ἀριθμό Ἐνοριῶν - Κοινοτήτων.
· Ἐπίσκοπος Μπέλσκ καί Μολδαβίας Ἀντώνιος.
· Ἐπίσκοπος Βλαδιβοστόκ καί Ἄπω Ἀνατολῆς Ἀναστάσιος.
· Ἐπίσκοπος Σλαβιάνσκ καί Νοτίου Ρωσίας Βίκτωρ.
Καί οἱ τρεῖς αὐτοί Ἐπίσκοποι χειροτονήθηκαν μετά τό σχίσμα στή ΡΟΕΔ. Δέν ὑπάρχουν στοιχεῖα γιά τήν κατάσταση μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπ. Βιταλίου.

β. Ὁμάδα τοῦ Μητροπολίτου Ἀγαθαγγέλου

Συγκεντρώνει ὅσους διαφωνοῦν μέ τήν ἕνωση τῆς ΡΟΕΔ μέ τό Πατριαρχεῖο Μόσχας. Μέ τήν σύμπραξη τῶν Ἐνισταμένων τοῦ «Μητροπ. Ὠρωποῦ» Κυπριανοῦ, ὁ Ἐπίσκοπος Συμφερουπόλεως Ἀγαθάγγελος προχώρησε σέ χειροτονίες Ἐπισκόπων καί συγκρότησε Σύνοδο (3 – 4 Ἀρχιερεῖς). Ὁμολογιακά - Ἐκκλησιολογικά ταυτίζονται μέ τούς Ἐνιστάμενους.

γ. Ὁμάδα τοῦ Μητροπολίτου Βαλεντίνου
Πρόκειται γιά τό μετά τό ἐσωτερικό σχίσμα στή ΡΟΕΔ εὑρύ ἐκκλησιαστικό σχῆμα τό ὁποῖο ἐμφανίζεται ὡς "Ρωσική Αὐτόνομος Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία", τῆς ὁποῖας ἡγεῖται ὁ Μητροπολίτης Βαλεντῖνος τοῦ Σούζνταλ, μέ Σύνοδο 10 Ἐπισκόπων.
· Μητροπολίτης Σούζνταλ καί Βλαδιμήρ Βαλεντῖνος.
· Ἀρχιεπίσκοπος Μπορισόβσκ καί Σανῖνο Θεόδωρος (19.3.1994).
· Ἀρχιεπίσκοπος Σουχούμι καί Ἀμχαζίας Σεραφείμ (Κατακομβίτης Ἐπίσκοπος, πνευματικό τέκνο τοῦ Ὁμολογητοῦ Ἀρχιεπισκόπου Γκλαζώφ Πέτρου Λαντίγκιν, + 1957).
· Ἀρχιεπίσκοπος Νταουγκάβπιλς καί Λιθουανίας Βίκτωρ (21.6.1995).
· Ἀρχιεπίσκοπος Γιαράνσκ Ἀντώνιος (Κατακομβίτης Ἐπίσκοπος).
· Ἐπίσκοπος Σμίλι Ἰλλαρίων (Κατακομβίτης Ἐπίσκοπος στήν Οὐκρανία).
· Ἐπίσκοπος Ὀρενμπούργκ Τιμόθεος (24.11.2000).
· Ἐπίσκοπος Χαμπαρόβσκ Ἀμβρόσιος (26.11.2000).
· Ἐπίσκοπος Σουκχοντόλσκ Γερόντιος (24.2.2001).
· Ἐπίσκοπος Τοῦλα καί Μπριάνσκ Εἰρήναρχος.
Ἡ δικαιοδοσία τοῦ Μητροπ. Βαλεντίνου, παρά τόν διωγμό πού ὑφίσταται, ἐμφανίζεται ὡς ἡ πλέον ὀργανωμένη ὁμάδα (Περιοδικό Vetrograd, παρουσία στό Διαδύκτιο). Διαθέτει περίπου 130 ἐνορίες καί πλέον τῶν 100 Κοινοτήτων Κατακομβιτῶν πιστῶν. Μάλιστα ἐπενέβη καί στά ἐκκλησιαστικά πράγματα τῆς Ἀμερικῆς μέ τήν χειροτονία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ντένεβρ Κολοράντο Γρηγορίου (ὁ ὁποῖος στήν συνέχεια ἀποστασιοποιήθηκε καί ἤδη δραστηριοποιεῖται καί στή Βουλγαρία μέ 4 Ἱερεῖς. Ἀπό τήν δικαιοδοσία αὐτή προσχώρησε στή Γνησία Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία ὁ Ἱερεύς π. Πέτρος ἀπό τήν Βραζιλία, γενόμενος δεκτός ἀπό τόν Σεβ. Μητροπ. Κήρυκο διά Βαπτίσματος καί Χειροτονίας ὡς προερχόμενος ἀπό τόν Παπισμό).
Ἡ δικαιοδοσία αὐτή ἀντιμετωπίζει προβλήματα μέ τήν ἐπανεμφάνιση τῆς αἱρέσεως τῶν Ὀνοματολατρῶν. Τελευταῖα δύο Ἐπίσκοποι ἀποσπάσθηκαν, χειροτόνησαν τρίτο καί δημιούργησαν νέα «Σύνοδο».

δ. Ὁμάδα τοῦ Ἐπισκόπου Ἀλεξάνδρου
Διαθέτει τρεῖς Ἐπισκόπους καί 20 - 25 Κοινότητες Κατακομβιτῶν. Ὁ ἀριθμός τῶν Κληρικῶν τῆς ὁμάδος αὐτῆς δέν εἶναι γνωστός.
· Ἐπίσκοπος Καζάν Ἀλέξανδρος.
· Ἐπίσκοπος Μπριάνσκ Ἀρσένιος.
· Ἐπίσκοπος Ἀμβρόσιος Καταμάτζε.
Οἱ δύο πρῶτοι ἔχουν καθαιρεθεῖ ἀπό Ρωσική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Διασπορᾶς καί ὁ τρίτος εἶναι πρ. Ἀρχιερεύς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Γεωργίας.

ε. Ὁμάδα τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Τύχωνος
Ἡ ὁμάδα αὐτή προέκυψε ἤδη ζῶντος τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Λαζάρου τοῦ Ταμπώφ (+ 2005), μέ τήν χειροτονία ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Λάζαρο καί τόν Ἐπίσκοπο Βενιαμίν 4 Ἐπισκόπων. Τήν Ἱεραρχία της ἀποτελοῦν οἱ Ἀρχιερεῖς:
· Ἀρχιεπίσκοπος Ὄμσκ Τύχων· καί
· Ἐπίσκοπος Νόβγκοροντ Διονύσιος.
Κατά πληροφορίες ὑπάρχουν καί ἄλλοι Ἀρχιερεῖς, οἱ ὁποῖοι δηλώνουν ὅτι ὑπάγονται στόν Μητροπ. Βιτάλιο, ἀλλά ὁ τελευταῖος δέν τούς ἀναγνωρίζει. Δέν ὑπάρχουν στοιχεῖα γιά τόν Κλῆρο καί τίς ἐνορίες τῆς ὁμάδος αὐτῆς. Βρίσκεται σέ ἀνεπίσημη κοινωνία μέ τήν Ἑλληνική Παλαιοημερολογιτική ὁμάδα τοῦ «Ἀρχιεπισκόπου» Χρυσοστόμου Κιούση.

2. Ὁμάδες πού προέρχονται ἀπό τίς Κατακόμβες

α. Ἡ ὁμάδα τῶν Σεραφειμο - Γενναδιτῶν

Πρόκειται γιά μία μεγάλη ὁμάδα πού προέρχεται ἀπό τόν Ἐπίσκοπο Σεραφείμ Pozdiyev καί τόν Μητροπολίτη Γεννάδιο Sekach. Ἐπί πρωθιεραρχίας τοῦ Μητροπ. Φιλαρέτου (+ 1985), ἡ Ρωσική Ἐκκλησία τῆς Διασπορᾶς ἀρνήθηκε νά ἀναγνωρίσει τίς χειροτονίες τῆς ὁμάδος αὐτῆς.
Μέχρι τό 2006 τόν χῶρο τῆς ὁμάδος αὐτῆς δραστηριοποιοῦνταν 6 Ἀρχιερεῖς:
· Μητροπολίτης Θεοδόσιος Gumenikov (στό βόρειο Καύκασο).
· Μητροπολίτης Ἐπιφάνιος Kaninsky (στή Λευκορωσία).
· Ἀρχιεπίσκοπος Βασίλειος Biliak (στά Μετακαρπάθια).
· Ἐπίσκοπος Ἰωάννης (στή Μόσχα).
· Ἐπίσκοπος Μωϋσῆς (Κατακομβίτης Ἐπίσκοπος).
· Ἐπίσκοπος Δοσίθεος (Κατακομβίτης Ἐπίσκοπος).
 

Τό θέμα τοῦ 666 - Bar Code προκάλε στίς τάξεις τῆς ὁμάδας αὐτῆς σκάνδαλα καί διχοστασίες, μέ ἀποτέλεσμα τήν δημιουργία σχισμάτων - νέων ὁμάδων.

1. Ὁμάδα τοῦ Μητροπολίτου Ἐπιφανίου.
Ὁ Μητροπολίτης Ἐπιφάνιος Gumenikov καθαιρέθηκε ἀπό τόν Μητροπολίτη Θεοδόσιο καί δραστηριοποιεῖται συνεργαζόμενος μέ τόν Μτροπολίτη Ραφαήλ (ἀγνώστων λοιπῶν στοιχείων).
2. Ὁμάδα τοῦ Μητροπολίτου Θεοδοσίου.

Ὁ Μητροπολίτης Θεοδόσιος Kaminsky δραστηριοποιεῖται μαζί μέ τόν Ἐπίσκοπο Βλαδίμηρο (ἀγνώστων λοιπῶν στοιχείων).
3. Ὁμάδα τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Βασιλείου.

Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Βασίλειος τῶν Μετακαρπαθίων (Biliak) δραστηριοποιεῖται μέ τούς Ἐπισκόπους Λέβ (Λεωνίδα) καί Νικήτα (ἀγνώστων λοιπῶν στοιχείων).
Γιά τούς λοιπούς Ἐπισκόπους (Ἰωάννη, Μωϋσῆ καί Δοσίθεο) δέν ὑπάρχουν πληροφορίες γιά τήν τοποθέτησή τους.
Ὁ ἀριθμός τῶν Κληρικῶν καί τῶν Ἐνοριῶν - Κοινοτήτων τῶν ὁμάδων αὐτῶν παραμένει ἀπροσδιόριστος

β. Ἡ ὁμάδα τῶν Ἀνδρεϊτῶν

 Πρόκειται γιά μία ἀκροδεξιά - ναζιστικῆς κατευθύνσεως - ὁμάδα, μέ ἔντονο πολιτικό χαρακτῆρα, ἡ ὁποία ἰσχυρίζεται ὅτι ἔχει τήν Ἀποστολική Διαδοχή ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀνδρέα τῆς Οὔφα (+ 1937). Ἡ ὁμάδα ὑποστηρίζει, ὅτι ἔχει 12 Ἐπισκόπους (τόσο τό Πατριαρχεῖο Μόσχας, ὅσο καί ὁ Βλαδίμηρος Moss, δέχονται τήν θέση αὐτή), βεβαιωμένη ὅμως εἶναι ἡ παρουσία τῶν ἀκολούθων δύο:
· Ἀρχιεπίσκοπος Γότθων Ἀμβρόσιος (Κόμης φόν Σίβερς).
· Ἐπίσκοπος Παν - Γερμανίας Εὐάγριος (Βαρῶνος Ντένελν).
Ὁ ἀριθμός τῶν Κληρικῶν καί τῶν Κοινοτήτων τῆς ὁμάδος αὐτῆς παραμένει ἀπροσδιόριστος (κατά πληροφορίες οἱ πιστοί της ἀνέρχονται σέ ἀρκετές χιλιάδες). Ἀπό πολλούς συγχρόνους μελετητές, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμβρόσιος θεωρεῖται ἀπό τούς πλέον εἰδικούς σέ θέματα τῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν. Ἄλλοι ἰσχυρίζονται, ὅτι ἐργαζόταν στά ἀρχεῖα τῆς KGB (ἀπό ὅπου πῆρε τά στοιχεῖα πού ἀφοροῦν τήν Ἐκκλησία τῶν Κατακομβῶν) καί εἶναι αὐτοχειροτόνητος.

γ. Ἡ ὁμάδα τοῦ Ἐπισκόπου Ἰσαάκ
Ὁ καθηρημένος ἀπό τούς Σεραφειμο - Γενναδίτες Ἐπίσκοπος Ἰσαάκ δραστηριοποιεῖται στή Μόσχα. Ὁ ἀριθμός τῶν Κληρικῶν καί τῶν Ἐνοριῶν - Κοινοτήτων τῆς ὁμάδος αὐτῆς παραμένει ἀπροσδιόριστος.

δ. Ἡ ὁμάδα Galinsky
Πρόκειται γιά 14 Ἱερομονάχους οἱ ὁποῖοι μετά τόν θάνατο τοῦ Ἐπισκόπου τους Ἀντωνίου Galynsky - Mikhailovsky (+ 1976), προσλήφθηκαν μυστικά ἀπό τόν τότε Προκαθήμενο τῆς Ρ.Ο.Ε.Δ. Μητροπ. Φιλάρετο. Τήν 5/18.5. 1990, ἡ Σύνοδος τῆς Ρωσική Ἐκκλησία τῆς Διασπορᾶς ἀναγνώρισε τίς χειροτονίες τοῦ Ἐπισκόπου Ἀντωνίου. Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπ. Φιλαρέτου (1985), οἱ Ἱερομόναχοι αὐτοί παρέμειναν ἀκέφαλοι. Σήμερα δέν εἶναι γνωστό πόσοι βρίσκονται στήν ζωή. Ὁ ἀριθμός τῶν Ἐνοριῶν - Κοινοτήτων τῆς ὁμάδος αὐτῆς δέν εἶναι γνωστός.

ε. Οἱ ἀρνητές διαβατηρίων
Πρόκειται γιά μεγάλες ὁμάδες λαϊκῶν καί μοναχῶν, οἱ ὁποῖοι κατά τήν διάρκεια τοῦ Σοβιετικοῦ καθεστῶτος ἀρνήθηκαν νά παραλάβουν πολιτική ταυτότητα (ἐπειδή θεώρησαν, ὅτι ἡ παραλαβή ταυτότητας ἀποτελοῦσε ἀναγνώριση τοῦ ἀθεϊστικοῦ καθεστῶτος), μέ ἀποτέλεσμα νά ἀποκοποῦν ἀπό τήν κοινωνία. Ὁ ἀριθμός τῶν κοινοτήτων καί τῶν μελῶν τους παραμένει ἄγνωστος. Μετά τήν πτώση τοῦ Σοβιετικοῦ καθεστώτος, κάποιες ὁμάδες φιλομοναρχικῶν πεποιηθήσεων, ἀρνήθηκαν νά παραλάβουν ἀκόμη καί ταυτότητες τῆς Ρωσικῆς Ὁμοσπονδίας! ἐπειδή δέν ἔφεραν τά διακριτικά τῶν Τσάρων.

Γ. Οἱ ὑπό τήν δικαιοδοσία Παλαιοημερολογιτικῶν Παρατάξεων ὁμάδες

 
Οἱ περισσότερες Παλαιοημερολογιτικές Παρατάξεις ἐπενέβησαν στά ἐκκλησιαστικά πράγματα τῆς Ρωσίας. Ὅπως προκύπτει ἀπό τούς ἐτήσιους ἡμεροδείκτες τῶν παρατάξεων αὐτῶν:
1. Στή Φλωρινική Παράταξη ὑπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Μακάριο ὑπάγονται 9 Κληρικοί, 9 Ναοί, 4 Μονές καί 42 μοναχοί καί μοναχές στήν Ρωσία καί 5 Κληρικοί καί 3 Ναοί στήν Οὐκρανία. Τελευταῖα χειροτονήθηκε γιά τήν Ρωσία ὁ Ἐπίσκοπος Ὀλύμπου Νεκτάριος.
2. Στή Φλωρινική Παράταξη ὑπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο ὑπάγονται 2 Ναοί στήν Ρωσία καί 1 στήν Γεωργία καί ἱσάριθμοι Κληρικοί.
3. Στήν "Ἁγία Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Βορείου Ἀμερικῆς" (HOCNA), ὑπό τόν Μητροπ. Βοστώνης Ἐφραίμ, ὑπάγονται 4 Ἐνορίες στήν Ρωσία, 4 στήν Γεωργία, 1 στήν Οὐκρανία καί μία 1 στήν Λευκορωσία.
4. Στήν ὑπό τόν Μητροπολίτη Ὠρωποῦ καί Φυλῆς Κυπριανό Σύνοδο τῶν Ἐνισταμένων ὑπάγονται 3 Κληρικοί καί ἀρκετές Ἐνορίες - Κοινότητες στήν Γεωργία, καθώς ἐπίσης 3 Κληρικοί καί ἀρκετές Ἐνορίες - Κοινότητες στήν Νότια Ὀσετία. Τό 2005 χειροτονήθηκε γιά τήν Ὀσετία ὁ Ἐπίσκοπος Ἀλανίας Γεώργιος (Πουχάεβ· Περιοδικό "Ἅγιος Κυπριανός", φ. 329, Νοεμ. - Δεκ. 2005, σελ. 250 - 254).